TTS, bireysel veya kurumsal olarak kullanılan taşıt tanıma sistemlerini ifade ederken, UTTS (Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi), Türkiye genelinde akaryakıt tüketimini dijitalleştirerek şeffaflık, güvenlik ve verimlilik sağlamayı amaçlayan ulusal bir sistemdir.
UTTS Nedir? Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), Türkiye’de akaryakıt tüketimini izlemek ve vergi kaçakçılığını önlemek amacıyla geliştirilmiş bir takip sistemidir. Bu sistem, araç plakalarının otomatik olarak tanınmasını ve yakıt alım işlemlerinin kaydedilmesini sağlar.
Neden Zorunlu Hale Geldi? UTTS’nin 1 Temmuz 2025 itibarıyla zorunlu hale gelmesinin temel nedeni, akaryakıt alımlarında tam şeffaflık sağlamak ve vergi kaçakçılığını önlemektir. Sistem, manuel plaka girişlerinin yerine otomatik tanıma teknolojisi kullanarak sahte fatura düzenlenmesinin önüne geçer. Tüm işlemlerin kayıt altına alınması, denetim süreçlerini daha etkili hale getirirken, işletmelere de yakıt tüketimlerini kontrol etme imkânı tanır.
UTTS’nin Faydaları:
Kimler İçin Zorunlu? UTTS, Türkiye’deki tüm tüzel kişilikler için zorunludur. Şirketler, kamu kurumları ve diğer tüzel kişiler, sahip oldukları veya kiraladıkları araçları bu sisteme kaydetmekle yükümlüdür. Otomobiller, kamyonlar, otobüsler, motosikletler, ticari araçlar ve iş makineleri dahil tüm motorlu taşıtlar UTTS kapsamındadır.
Yürürlüğe Giriş Tarihi UTTS, 1 Temmuz 2025 itibarıyla Türkiye genelinde zorunlu hale gelecektir. Bu tarihe kadar tüm ilgili işletmelerin sisteme geçiş için gerekli hazırlıkları tamamlaması beklenmektedir. Yaklaşık 8 milyon araç bu sistemle izlenirken, 13 bin akaryakıt istasyonunda UTTS altyapısı kurulacaktır. UTTS’nin devreye girmesiyle, Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) programlarına üye olmayan araç sahipleri de bu sistemin sağladığı avantajlardan yararlanabilecektir.
Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtların akaryakıt tüketimlerinin gider olarak kaydedilebilmesi için bu taşıtlara TTB monte edilmiş olması ve taşıtların akaryakıt alımlarının UTTS üzerinden gerçekleştirilmesi zorunludur. Zorunluluk kapsamında olmayan taşıtlara da ihtiyari olarak TTB monte ettirilebilir. Taşıtın sahipliğinin, kullanım hakkının veya taşıtın plakasının değişmesi durumlarında, taşıta takılı olan TTB’nin taşıtın yeni sahibi veya işletmecisi tarafından değiştirilmesi gereklidir.
UTTS mükelleflerinin en geç 31.12.2024 tarihine kadar UTTS’ye geçişlerini eksiksiz biçimde tamamlamaları zorunludur.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde değişiklik yapılmasına ilişkin tebliğ Resmi Gazete ‘de yayımlandı. Kapsamı genişletilen 21 Eylül 2024 tarihli 32669 sayılı UTTS Tebliğine göre, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren trafiğe kayıt olacak araçlara da TTB taktırma zorunluluğu getirilmiştir.
06/06/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanlara kayıt ve tescil işlemini takip eden bir ay içerisinde, bu kapsamdaki taşıtlarda Taşıt Tanıma Sistemi kullanan bireysel taşıtlara da 30/6/2025 tarihine kadar TTB takılma zorunluluğu getirilmiştir.
Akaryakıt Dağıtım Şirketleri tarafından sağlanan Taşıt Tanıma Sistemi kullanılan, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtlara TTB taktırma zorunluluğu ile akaryakıt istasyonlarındaki en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatları üzerine 31 Aralık 2024’e kadar TTO taktırılması zorunluluğu kapsamında da bir değişiklik yapılmamıştır.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtların kullanılması sırasında akaryakıt istasyonlarında yapılan satışlarda, taşıt plaka bilgisinin elle girişine olanak vermeksizin, yeni nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazlarına (YN Pompa ÖKC) otomatik olarak gönderilmesini sağlayacaktır.
